Η ορμονική θεραπεία ονομάζεται επίσης ενδοκρινική θεραπεία ή ορμονοθεραπεία. Λειτουργεί συμβάλλοντας στην επιβράδυνση της ανάπτυξης όγκων που διεγείρονται από ορμόνες1.
Οι ορμονικές θεραπείες δρουν με διάφορους τρόπους. Αυτοί περιλαμβάνουν τον αποκλεισμό είτε της παραγωγής ορμονών στο σώμα είτε της σύνδεσης τους με τους κυτταρικούς ορμονικούς υποδοχείς. Αυτό εμποδίζει τις ορμόνες να δράσουν στα καρκινικά κύτταρα1.
Στον καρκίνο του μαστού, οι ορμονικές θεραπείες στοχεύουν τις ορμόνες οιστρογόνα και προγεστερόνη και τους υποδοχείς τους3.
Στις γυναίκες, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη παράγονται φυσιολογικά από τις ωοθήκες και συμβάλλουν στη ρύθμιση του εμμηνορροϊκού κύκλου1. Μετά την εμμηνόπαυση, τα οιστρογόνα μπορούν να παραχθούν από το σωματικό λίπος1.
Στον καρκίνο του μαστού, ορισμένοι τύποι καρκινικών κυττάρων εξαρτώνται από αυτές τις ορμόνες για να αναπτυχθούν. Αυτό συμβαίνει επειδή έχουν πολλούς υποδοχείς οιστρογόνων (ER+) ή υποδοχείς προγεστερόνης (PR+) πάνω τους3.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε την κατάσταση των ορμονικών υποδοχέων του καρκίνου του μαστού σας (που αναφέρεται επίσης ως “βιολογία του όγκου”). Εάν ο καρκίνος του μαστού σας υπερ-εκφράζει ορμονικούς υποδοχείς, ειδικές θεραπείες βοηθούν στον περιορισμό της έκθεσης του όγκου σε αυτές τις ορμόνες, γεγονός που συνήθως συμβάλλει στην αναστολή της ανάπτυξής του.
Οι ορμονικές θεραπείες δρουν με διάφορους τρόπους με σκοπό να μειώσουν την παραγωγή οιστρογόνων και να αναστείλουν τη δράση τους4.
Εάν είχατε διαγνωστεί και στο παρελθόν με καρκίνο του μαστού, ο γιατρός σας θα σας ρωτήσει εάν λάβατε παλαιότερα ορμονική θεραπεία. Το γεγονός αυτό μπορεί να επηρεάσει τον τύπο της ορμονικής θεραπείας που θα λάβετε για το μεταστατικό καρκίνο του μαστού.
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη ορμονικής θεραπείας που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του μαστού . Μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται4,5:
| Είδος θεραπείας | Δράση |
|---|---|
| Αναστολείς αρωματάσης |
Αποτρέπουν τη μετατροπή των ανδρογόνων (μια διαφορετική ορμόνη) σε οιστρογόνα |
| Ωοθηκεκτομή (χειρουργική αφαίρεση ωοθηκών, ακτινοθεραπεία) | Αναστέλλει τη λειτουργία των ωοθηκών, προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα οιστρογόνων |
| Εκλεκτικοί τροποποιητές οιστρογονικών υποδοχέων (SERMs) | Αναστέλλουν τη δράση των οιστρογόνων αποτρέποντας τη σύνδεσή τους στους κυτταρικούς υποδοχείς |
| Εκλεκτικοί αποικοδομητές οιστρογονικών υποδοχέων (SERDs) | Αναστέλλουν τη δράση των οιστρογόνων μειώνοντας τον αριθμό των κυτταρικών υποδοχέων τους |
Εάν είστε σε ηλικία πριν από την εμμηνόπαυση, μπορεί επίσης να λάβετε μια θεραπεία που ονομάζεται αγωνιστής της ορμόνης απελευθέρωσης της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LHRH) παράλληλα με την ορμονοθεραπεία. Με αυτόν τον τρόπο, καταστέλλεται προσωρινά η παραγωγή οιστρογόνων από τις ωοθήκες σας4.
Η ορμονική θεραπεία δεν θα είναι κατάλληλη1, αλλά υπάρχουν άλλες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές για όγκους που δεν βρίσκονται θετικοί σε ορμονικούς υποδοχείς.
Υπάρχουν στοχεύουσες θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού θετικό για το HER2 (HER2+).
Μάθετε περισσότερα για τη στοχεύουσα αντί HER2+ θεραπεία
Εάν ο καρκίνος σας είναι HR-/HER2- (τριπλά αρνητικός), υπάρχουν και άλλες επιλογές όπως η χημειοθεραπεία ή οι στοχεύουσες θεραπείες .
Μάθετε περισσότερα για τη στοχεύουσα θεραπεία σε HR-/HER2-
Μάθετε περισσότερα για τη χημειοθεραπεία
Οι περισσότερες ορμονικές θεραπείες όπως οι αναστολείς αρωματάσης και οι SERMs μπορούν να ληφθούν από το στόμα ως δισκίο ή κάψουλα3. Οι εν λόγω θεραπείες χορηγούνται σε συνεχή βάση (π.χ. ένα δισκίο κάθε μέρα). Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας πώς θα πρέπει να ληφθεί η θεραπεία σας και το χρονικό διάστημα για το οποίο θα λαμβάνετε θεραπεία.
Μερικές θεραπείες όπως κάποιοι SERDs χορηγούνται με ενδομυϊκή ένεση3. Οι εν λόγω θεραπείες χορηγούνται σε κύκλους. Ο αριθμός των κύκλων που λαμβάνετε και η χρονική διάρκεια μεταξύ των κύκλων ενδέχεται να διαφέρουν. Θα το συζητήσετε με τον γιατρό σας.
Οι ορμονικές θεραπείες μπορούν να χορηγηθούν μόνες ή σε συνδυασμό με στοχεύουσα θεραπεία. Θα συζητήσετε με τον γιατρό σας ποιος συνδυασμός θεραπειών μπορεί να είναι κατάλληλος για εσάς.
Οι ορμονικές θεραπείες μπορεί να έχουν παρενέργειες6. Αυτές διαφέρουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από την εκάστοτε ορμονική θεραπεία. Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τις πιθανές παρενέργειες της ορμονικής θεραπείας και τις αγωγές που συνιστούν την καλύτερη επιλογή για εσάς.
Οι ορμονικές θεραπείες μειώνουν το επίπεδο των οιστρογόνων στο σώμα. Όταν χορηγείται ορμονική θεραπεία σε μια γυναίκα πριν από την εμμηνόπαυση ή κατά την περιεμμηνόπαυση, συχνά συνδυάζεται με μια θεραπεία που καταστέλλει προσωρινά τις ωοθήκες (όπως ένας αγωνιστής LHRH) . Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται επίσης τα επίπεδα οιστρογόνων3.
Η μείωση των οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση της εμμηνόπαυσης και εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα. Με ορισμένες θεραπείες, αυτό μπορεί να είναι προσωρινό3.
Βιβλιογραφία
1. National Cancer Institute. Hormone Therapy for Breast Cancer. https://www.cancer.gov/types/breast/breast-hormone-therapy-fact-sheet Accessed June 2024
2. Cleveland Clinic. Hormones. https://my.clevelandclinic.org/health/articles/22464-hormones Accessed June 2024
3. American Cancer Society https://www.cancer.org/cancer/types/breast-cancer/treatment/hormone-therapy-for-breast-cancer.html Accessed June 2024
4. Cancer Research UK. Hormone therapy for breast cancer. https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/breast-cancer/treatment/hormone-therapy Accessed June 2024
5. Patel HK, Bihani T. Selective estrogen receptor modulators (SERMs) and selective estrogen receptor degraders (SERDs) in cancer treatment. Pharmacol Ther. 2018 Jun;186:1-24. doi: 10.1016/j.pharmthera.2017.12.012
6. Breast Cancer Now. Hormone (endocrine) therapy. https://breastcancernow.org/about-breast-cancer/treatment/hormone-endocrine-therapy/ Accessed June 2024